In writing this history of Sanskrit literature, I have dwelt more on the life and thought of Ancient India, which that literature embodies, than would perhaps have appeared necessary in the case of a European literature. This I have done partly because Sanskrit literature, as representing an independent civilisation entirely different from that of the West, requires more explanation than most others; and partly because, owing to the remarkable continuity of Indian culture, the religious and social institutions of Modern India are constantly illustrated by those of the past.
Tag: Sanskrit
a
हठयोग- Hatha Yoga
“हठं विना सिव्यति राजयोगो नर्त्ते हठाच्चापि न राजयोगः । तदाभ्यसेत् पूर्वमतः सुनिष्पत्त्यन्तं हठं सद्गुरुतोऽभिलब्धम् । अभ्यासेन विना दृढ़ेन सुचिरं साङ्गस्य योगस्य वा योगी याति न राजयोगपदवीं मध्येऽन्तरालैर्युताम् । वृद्धो वा तरुणः सरुक् च शनकैर्योगेऽस्ततन्त्रः क्रियायुक्तः सिद्धिमुपैति शास्त्रपठनान्ना योगसिद्धिर्भवेत् ।
Report on 16th World Sanskrit Conference in Bangkok-2015
The 16th World Sanskrit Conference was held in Bangkok, Thailand, from 28th June till 2nd July 2015, co-organised by the International Association of Sanskrit Studies and the Sanskrit Studies Centre, Silpakorn University in Bangkok, Thailand. The venue was the Renaissance Hotel. This WSC was under the patronage of HRH Princess Maha Chakri Sirindhorn, in whose honour it was held on the occasion of her birthday.
Boden Professor of Sanskrit- Oxford University
The Boden Professor of Sanskrit shall lecture and give instruction in the Sanskrit Language and Literature.
Sanskrit was the ‘Mother’ of all western languages
Other Sanskrit words were similar to Greek terms. For instance, the Greek word trias ("three") is close to trayas and tres in the chart above. The Greek word pente ("five") is close to Sanskrit panca ("five"), and so on. Jones began systematically charting the similarities, finding literally thousands of such parallels between Sanskrit, Greek, and Latin.
Shrimad Bhagwat Mahapuran in Sanskrit Devanagari
जन्माद्यस्य यतोऽन्वयादितरतश्चार्थेष्वभिज्ञः स्वराट् तेने ब्रह्म हृदा य आदिकवये मुह्यन्ति यत्सूरयः । तेजोवारिमृदां यथा विनिमयो यत्र त्रिसर्गोऽमृषा धाम्ना स्वेन सदा निरस्तकुहकं सत्यं परं धीमहि ॥ ०१.०१.००१ ॥ धर्मः प्रोज्झितकैतवोऽत्र परमो निर्मत्सराणां सतां वेद्यं वास्तवमत्र वस्तु शिवदं तापत्रयोन्मूलनम् । श्रीमद्भागवते महामुनिकृते किं…
শ্রীমদ্রূপপদরজঃ-প্রার্থনা-দশকম্- Srimad Rupa pada raja Prathana dasakam-Sridhar Deva Goswami
श्रीमदरूप पदरजः प्रार्थना दसकं- শ্রীমচ্চৈতন্যপাদৌ চরকমলযুগৌ নেত্রভৃঙ্গৌ মধু দ্যৌ
গৌড়ে তৌ পায়য়ন্তৌ ব্রজবিপিনগতৌ ব্যাজযুক্তৌ সমুৎকৌ ।
ভাতৌ সভ্রাতৃকস্য স্বজনগণপতের্যস্য সৌভাগ্যভূম্নঃ
স শ্রীরূপঃ কদা মাং নিজপদরজসা ভূষিতং সংবিধত্তে-শ্রীবৃন্দাবন-গমনে ব্যাজযুক্ত শ্রীমচ্চৈতন্যপাদপদ্মযুগল, নিজ ণণের অধিপতি (সম্প্রদায় রূপানুগ বলিয়া) ভ্রাতৃগণের সহিত সৌভাগ্যের আকরভূমি যাঁহার সেই পরমোৎকণ্ঠিত নয়নভৃঙ্গযুগলকে মধুপান করাইতে করাইতে গৌড়ে (গৌড় নগরে) শোভিত হইয়াছিলেন—সেই শ্রীমদ্রূপ প্রভু কবে তাঁহার পদরজে আমাকে ভূষিতে করিবেন
कामसूत्रम्-साधारणम्
कामसूत्रम्-वात्स्यायनः- प्रमाणकालभावेभ्यो रतअवस्थापनम्/ प्रीतिविशेषाः/ आलिङ्गनविचाराः/ चुम्बनविकल्पाः/ नखरदनजातयः/ दशनच्छेद्यविधयः/ देश्या उपचाराः/ संवेशनप्रकाराः/ चित्ररतानि/ प्रहणनयोगाः/ तद्युक्ताश् च सीत्कृतौपक्रमाः/ पुरुषायितम्/ पुरुषोपसृप्तानि/ औपरिष्टकम्/ रतआरम्भअवसानिकम्/ रतविशेषाः/ प्रणयकलहः/ इति सांप्रयोगिकं द्वितीयम् अधिकरणम्/ अध्याया दश/ प्रकरणानि सप्तदश/
भाषिक परिशिष्ट सूत्रं-कात्यायन
भाषिकसूत्रम् Bhasika parisistha Sutram by Katyayan १.१ अथ ब्राह्मणस्वरसंस्कारनियमः १.२ द्वौ १.३ उक्तो मन्त्रस्वरः १.४ तेनात्र सिद्धम् १.५ उदात्तानुदात्तौ भाषिकस्तत्संधिः १.६ अनुदात्तावन्तरेणोदात्तः १.७ आप्रपूर्व आख्यातपरो न १.८ समासश्चानाख्यातपरोऽपि न १.९ अपूर्वश्च समासो नैव १.१० जात्याभिनिहितक्षैप्रप्रश्लिष्टाश्च १.११ उतो यो मो नो…
अनुपलब्धि प्रमाणम्-वेदान्तपरिभाषा
अनुमानादिजन्य-अतीन्द्रियाभावानुभवहेतौ अनुमानादावतिव्याप्तिवारणाय अजन्यान्तं पदम् । अदृष्टादौ साधारणकारणेऽतिव्याप्तिवारणायासाधारणेति । अभावस्मृत्यसाधारणहेतुसंस्कारेऽतिव्याप्तिवारणायानुभवेति विशेषणम् । न चातीन्द्रियाभावानुमितिस्थलेऽप्यनुपलब्ध्यैवाभावो गृह्यताम् , विशेषाभावादिति वाच्यम् । धर्माधर्माद्यनुपलब्धिसत्त्वेऽपि तदभावानिश्चयेन योग्यानुपलब्धेरेवाभावग्राहकत्वात् ।
अर्थापत्ति प्रमाणम्-वेदान्तपरिभाषा
तत्र दृष्टार्थापत्तिर्यथा "इदं रजतम्" इति पुरोवर्तिनि प्रतिपन्नस्य रजतस्य "नेदं रजतम्" इति तत्रैव निषिध्यमानत्वं सत्यत्वेऽनुपपन्नम् इति रजतस्य सद्भिन्नत्वं सत्यत्वात्यन्ताभाववत्त्वं वा मिथ्यात्वं कल्पयति । श्रुतार्थापत्तिर्यथा यत्र श्रूयमाणवाक्यस्य स्वार्थानुपपत्तिमुखेन अर्थान्तरकल्पनम् । यथा " तरति शोकमात्मवित्"(छा.उ. ७.१.३) इत्यत्र श्रुतस्य शोकशब्दवाच्यबन्धजातस्य ज्ञाननिवर्त्यत्वस्यान्यथानुपपत्या बन्धस्य मिथ्यात्वं कल्प्यते । यथा वा "जीवी देवदत्तो गृहे न" इति वाक्यश्रवणानन्तरं जीविनो गृहासत्त्वं बहिःसत्त्वं कल्पयति ।
आगम प्रमाणम्-वेदान्तपरिभाषा
तत्र पदार्थानां परस्परजिज्ञासाविषयत्वयोग्यत्वमाकांक्षा । क्रियाश्रवणे कारकस्य, कारकश्रवणे क्रियायाः, करणश्रवणे इतिकर्तव्यतायाश्च जिज्ञासाविषयत्वात् । अजिज्ञासोरपि वाक्यार्थबोधात् योग्यत्वमुपात्तम् । तदवच्छेदकं च क्रियात्वकारकत्वादिकम्
उपमान प्रमाणम्-वेदान्तपरिभाषा
तथा हि नगरेषु दृष्टगोपिण्डस्य पुरुषस्य वनं गतस्य गवयेन्द्रियसन्निकर्षे सति भवति प्रतीतिः "अयं पिण्डो गोसदृशः" इति । तदनन्तरं च भवति निश्चयः "अनेन सदृशी मदीया गौः" इति । तत्रान्वयव्यतिरेकाभ्यां गवयनिष्ठगोसादृश्यज्ञानं करणम् , गोनिष्ठगवयसादृश्यज्ञानं फलम् ।
प्रत्यक्ष प्रमाणम्-वेदान्तपरिभाषा
तत्र स्मृतिव्यावृत्तं प्रमात्वमनधिगताबाधितार्थविषयकज्ञानत्वम् । स्मृतिसाधारणन्तु अबाधितार्थविषयकज्ञानत्वम् । नीरूपस्यापि कालस्येन्द्रियवेद्यत्वाभ्युपगमेन, धारावाहिकबुद्धेरपि पूर्वपूर्वज्ञानाविषयतत्तत्क्षणविशेषविषयकत्वेन न तत्राव्याप्तिः । किञ्च सिद्धान्ते धारावाहिकबुद्धिस्थले न ज्ञानभेदः । किन्तु यावद्घटस्फुरणं तावद्घटाकारान्तःकरणवृत्तिरेकैव, न तु नाना । वृत्तेः स्वविरोधिवृत्युत्पत्तिपर्यन्तं स्थायित्वाभ्युपगमात् । तथा च तत्प्रतिफलितचैतन्यरूपं घटादिज्ञानमपि तत्र तावत्कालीनमेकमेव इति नाव्याप्तिशङ्कापि ।
Syllabus-Asst Professor Sanskrit Jyothisha-Kerala Public Service Commission
Detailed syllabus for the post of Assistant Professor in Sanskrit Jyothisha
Advocatetanmoy Law Library 